Σε συνέντευξή του στο Euronews, ο Plamen Ralchev αναφέρει: «Το ευρώ είναι σωσίβια λέμβος στην οποία πρέπει να επιβιβαστεί η Βουλγαρία!»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι μέρες του βουλγαρικού λεβ είναι μετρημένες! Η Βουλγαρία θέλει να εισαγάγει το ευρωπαϊκό ενιαίο νόμισμα, το ευρώ, τον Ιανουάριο. Οι προσπάθειες μεταρρύθμισης αποδίδουν:
η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κεντρική Τράπεζα και οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ έδωσαν το πράσινο φως.
Η Βουλγαρία πληροί όλες τις προϋποθέσεις για το ευρώ:
- Οι τιμές καταναλωτή αυξάνονται μόνο αργά
- Το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι χαμηλό
- Το δημόσιο χρέος είναι ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη
- Τα μακροπρόθεσμα επιτόκια είναι σταθερά
Παρ' όλα αυτά, πολλοί Βούλγαροι φοβούνται τον πληθωρισμό, παρόλο που το ευρώ είναι ένα από τα πιο σταθερά νομίσματα στον κόσμο. Το 66% πιστεύει ότι η Βουλγαρία δεν είναι ακόμα έτοιμη. Βούλγαροι υπερεθνικιστές και υποστηρικτές της Ρωσίας οργανώνουν διαδηλώσεις κατά του ευρώ. Η κοινωνία είναι διχασμένη. Όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ επιβεβαιώνουν το αντίθετο: η Βουλγαρία εκπλήρωσε τα καθήκοντά της και είναι έτοιμη.
Υπάρχουν περισσότερα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα που σχετίζονται με τη μετάβαση στο ευρώ; Πρώτη στάση σε Βούλγαρους αμπελουργούς. Το κρασί φτιάχνεται στην περιοχή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο Ivailo Antonov είναι διευθυντής του οινοποιείου Bessa Valley. Παρά τις καλοκαιρινές θερμοκρασίες των 40 βαθμών, τα αμπέλια του ευδοκιμούν: «Φυτεύουμε Syrah. Αναμένουμε πολύ καλή συγκομιδή φέτος.»
Η εταιρεία παράγει 720.000 φιάλες κρασιού ετησίως, το 80% των οποίων προορίζεται για εξαγωγή. Το να διαχειρίζεσαι διαφορετικά νομίσματα κοστίζει χρήματα: «Πουλάμε στο εξωτερικό και πληρωνόμαστε σε ευρώ», λέει ο Antonov. «Όμως, όταν αγοράζουμε υλικά στη Βουλγαρία, πληρώνουμε με λεβ. Έτσι, δίνουμε πολλά χρήματα στην τράπεζα για μετατροπή χρημάτων από ευρώ σε λεβ και αντίστροφα.» Η εισαγωγή του ευρώ εξαλείφει το κόστος συναλλαγών και οι επιχειρηματίες της Βουλγαρίας εξοικονομούν χρήματα.
Αλλαγή τοποθεσίας: Στο χωριό Ντογκάνοβο συναντώ τον Vasil Petrov. Σε ηλικία 14 ετών έμαθε να πιάνει και να ετοιμάζει κυπρίνους. Ξέρει επίσης από λογιστικά. Εργάζεται στο εστιατόριο στη λιμνούλα εδώ και επτά χρόνια. Πιστεύει ότι το ευρώ θα γίνει ακριβό: «Οι τιμές θα ανέβουν, οι μισθοί όχι. Αυτό με φοβίζει.»
Η κοινωνία της Βουλγαρίας διχάστηκε σε οπαδούς και πολέμιους του ευρώ. Οι δεξιοί λαϊκιστές πυροδοτούν τους φόβους για πληθωρισμό και οργανώνουν διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας. Σε ανθρώπους όπως ο Vasil, η κινδυνολογία λειτουργεί: «Δεν νιώθω καλά που εγκαταλείπουμε το λεβ, επειδή στα χαρτονομίσματα εμφανίζονται διάσημα πρόσωπα της Βουλγαρίας. Φοβάμαι να εγκαταλείψω ένα κομμάτι της εθνικής ταυτότητας, επειδή εμείς οι Βούλγαροι είμαστε πολύ εθνικιστές. Έχουμε πάνω από 3000 χρόνια ιστορίας. Οι άνθρωποι φοβούνται, γιατί αισθανόμαστε ότι η Ευρώπη μάς καταβροχθίζει.»
Επιστροφή στο Bessa Valley. Ο οινοποιός Antonov διαφωνεί με την άποψη του σεφ ψαριών Vasil. Τα χρήματα δεν έχουν καμία σχέση με την εθνική ταυτότητα, λέει. Και: «Το ευρώ είναι το δεύτερο πιο σημαντικό νόμισμα στον κόσμο. Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε περήφανοι γι' αυτό!»
Στη Σόφια, την πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, συναντώ τον Plamen Ralchev. Στο Πανεπιστήμιο Παγκόσμιας Οικονομίας, είναι επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων. Υποστηρίζει την απόφαση της Βουλγαρίας να υιοθετήσει το ευρώ: «Η Βουλγαρία έχει δεσμευτεί να υιοθετήσει το ευρώ βάσει των όρων που προβλέπονται στη Συνθήκη Προσχώρησης στην ΕΕ. Επομένως, το θέμα δεν είναι αν θα το κάνουμε αυτό, αλλά το πότε.»
Euronews: «Πότε είναι η καλύτερη στιγμή; Το 66% των Βουλγάρων λέει "Η χώρα μας δεν είναι ακόμα έτοιμη!"»
Ralchev: «Πριν μερικά χρόνια, η βουλγαρική οικονομία ήταν σε καλύτερη κατάσταση. Χάσαμε τη δυναμική μας λόγω της πολιτικής αστάθειας και της αδυναμίας σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης.»
Euronews: «Πρέπει η Βουλγαρία να περιμένει μερικά χρόνια ακόμα;»
Ralchev: «Δεν συνιστώ να περιμένει. Δεν γνωρίζουμε πώς θα είναι το οικονομικό περιβάλλον σε 2 ή 3 χρόνια. Θα μπορούσε να χειροτερέψει! - Το πρόβλημα είναι ότι το φιλοευρωπαϊκό αίσθημα στη Βουλγαρία δεν έχει παγιωθεί αρκετά.»
Euronews: «Ένας στους δύο Βούλγαρους λέει: "Όχι! Δεν το θέλουμε αυτό!" - Γιατί;»
Ralchev: «Κάποιοι (Βούλγαροι) βλέπουν τους εαυτούς τους ως Ευρωπαίους, άλλοι πιστεύουν ότι είναι ένας πολύ μοναδικός βαλκανικός λαός. Έχουμε βαθιά ριζωμένα ψυχολογικά συμπλέγματα: Πού βρισκόμαστε; Πού πρέπει να οδηγήσει το ταξίδι, ως έθνος; Κι έπειτα υπάρχει και η Ρωσία: Αυτό το ρήγμα στη βουλγαρική κοινωνία μεταξύ φιλορωσικών και αντιρωσικών στρωμάτων είναι βαθιά ανησυχητικό.»
Euronews: «Οδηγεί το ευρώ σε πληθωρισμό;»
Ralchev: «Πρόκειται για ψυχολογική χειραγώγηση: Τα πράγματα χειροτερεύουν! Οι τιμές εκρήγνυνται! - Αναμένω ότι οι τιμές θα πέσουν μετά την εισαγωγή του ευρώ. Η λογική της αγοράς θα καταστήσει σαφές στους εμπόρους ότι πρέπει να μειώσουν τις τιμές τους σε ευρώ, αν θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί στην αγορά.»
Euronews: «Γιατί να υιοθετήσει η Βουλγαρία το ευρώ; Ποιο είναι το πλεονέκτημα για τη Βουλγαρία;»
Ralchev: «Το ευρώ είναι άγκυρα σταθερότητας, σωσίβια λέμβος στην οποία πρέπει να επιβιβαστούμε.»